Z powodu epidemii koronawiursa, uczniowie i rodzice muszą zmierzyć się z  samodzielną nauką w domu. W Polsce niestety w większości szkół nie są znane sposoby i metody pracy zdalnej. Szkoły mają dostęp do internetu, technik cyfrowych ale obawiam się, że w większości zdalne nauczanie ograniczy się do wysyłania tematów i zadań emailem.  

W warunkach domowych każdy uczeń ma nieograniczony dostęp do informacji dzięki dostępowi do internetu. Samodzielna nauka wymaga jednak zupełnie innego podejścia w porównaniu do nauczania w szkole.  Jedną z metod stosowanych przez wielu edukatorów edukacyjnych na świecie jest piramida sukcesu edukacyjnego.

JAK UCZYĆ SIĘ W DOMU?

Metoda piramidy identyfikuje trzy podstawowe elementy niezbędne do skutecznego uczenia się. Prosżę zwrócić uwagę, że mówimy o uczeniu się a nie nauczaniu. Spoglądamy na problem oczami dziecka a nie nauczyciela.

1. Nastawienie – zaufanie i pewność siebie. Uczniowie muszą wierzyć w swoje umiejętności i czuć się komfortowo w swoim otoczeniu.
2. Zarządzanie sobą – Uczniowie muszą wiedzieć, jak skutecznie zarządzać interakcjami z innymi, skutecznie komunikować się i być zorganizowanym.
3. Uczenie się – dopiero gdy uczniowie poczują się pewnie i rozwiną umiejętności samodzielnego zarządzania (zwłaszcza organizację własnej pracy), będą mogli skutecznie się uczyć.

DLACZEGO PIRAMIDA SUKCESU DZIAŁA?

1. Pewność siebie i emocje.

Trzy podstawowe elementy piramidy opierają się na znajomości funkcjonowania naszego mózgu. Aby mógł on sprawnie funkcjonować musi być zasilany „paliwem” chemicznym. Skuteczne i wydajne uczenie się polega na umiejętnym gospodarowaniu dopaminą i serotoniną, które są paliwem dla naszego mózgu. Informacje, których uczy się dziecko wędrują w kolejności 1 – 2 – 3 (patrz rysunek powyżej). Wszystko zaczyna się od Centrum Emocjonalnego (1). I co istotne, jeśli w otoczeniu dziecka pojawi się zagrożenie wówczas paliwo chemiczne kierowane jest na obronę przed zagrożeniem. Nauka w takich warunkach jest niemożliwa.

Większość systemów edukacyjnych ignorowała znaczenie emocji w procesie nauczania i uczenia się. Teraz już wiemy, że tylko wówczas gdy dziecko jest bezpieczne, szczęśliwe i zadowolone, możliwy jest przepływ informacji w kolejności 1-2-3.

2. Zarządzanie sobą.

Gdy przyswajana wiedza przejdzie Centrum Emocjonalne (1) to dostaje się Mózgu Przedniego (2).  Gdy czujemy się zmęczeni często chwytamy się za czoło. To dlatego, że w tym obszarze mózgu nastąpiły zaburzenia w dostawie chemicznego paliwa (dopaminy i serotoniny).

Jak zlikwidować zmęczenie? Poprzez: spożywanie jakościowych posiłków (warzywa i owoce z glukozą, ryby, ćwiczenia aerobowe i odpoczynek (sen). Zaburzenia w pracy mózgu: stres i przygnębienie, niedobór snu.

Aby zapobiec przeciążeniu pracą naszego mózgu należy odpowiednio zorganizować sobie naukę i uczenie się.

Uwaga: każdy. nauczyciel powinien uwzględniać rytm pracy uczniów w domu. W podobny sposób dyrektorzy szkół muszą zaplanować pracę nauczycieli, aby wyeliminować nadmierne zarzucanie uczniów zadaniami. Rozporządzenie MEN w sprawie zdalnego nauczania zwraca uwagę na rytmiczność pracy w ciągu tygodnia oraz na rozwagę w dobrze treści wysyłanych zadań. W domu uczeń skazany jest na własne umiejętności i ewentualną pomoc rodziców (o ile praca zawodowa pozwoli na to). W warunkach domowych nie jest możliwa praca wszystkich uczniów pod szkolny dzwonek!

3. Nauka

Po przejściu poziomu 1 i 2 nowe wiadomości i umiejętności wędrują do trzeciego obszaru. Tu odbywa się proces uczenia się i zapamiętywania. Jeśli uczeń podczas zdalnego nauczania nie potrafi zrozumieć pewnego zakresu materiału, kieruje zapytania do nauczyciela. Nauczyciel przy pomocy różnych form zdalnych stara się wytłumaczyć zawiłości zadania.

Zdajemy sobie sprawę, ze zdalne tłumaczenie nie jest tak efektywne jak bezpośredni kontakt z nauczycielem w szkole. Dlatego warto stosować zróżnicowane materiały np. lekcje w postaci prezentacji, filmów, dostępne na portalu gov.pl (Zdalne lekcje), czy portalu e-podręczniki.